Για τα τελευταία 25 χρόνια, από τότε που εγκρίθηκε η πρώτη Οδηγία στον τομέα αυτόν σε επίπεδο ΕΕ, η Ένωση είναι πρωτοπόρος στην καθιέρωση υψηλών προτύπων για την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία. Από το 2008 μέχρι σήμερα ο αριθμός των εργαζομένων που έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας ατυχημάτων στην εργασία έχει μειωθεί κατά το ένα τέταρτο περίπου και το ποσοστό των εργαζομένων στην ΕΕ που δήλωσαν τουλάχιστον ένα πρόβλημα υγείας που οφείλεται ή επιδεινώθηκε από την εργασία έχει μειωθεί κατά 10% περίπου. Εξακολουθούν όμως να υπάρχουν μεγάλες προκλήσεις: υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 160.000 Ευρωπαίοι χάνουν τη ζωή τους από ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία τους. Η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στους χώρους εργασίας, μέσω της διαφύλαξης και της βελτίωσης των αυστηρών ευρωπαϊκών προτύπων, αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα.
Υλοποιώντας τη δέσμευσή της για διαρκή βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, η Επιτροπή θα αναλάβει τις εξής βασικές δράσεις:
•Θα θεσπίσει όρια έκθεσης ή άλλα μέτρα για επτά ακόμα καρκινογόνες χημικές ουσίες. Η πρόταση αυτή θα ωφελήσει την υγεία των εργαζομένων, και επιπλέον θέτει σαφείς στόχους για τους εργοδότες και τις αρχές επιβολής του νόμου με σκοπό την αποφυγή της έκθεσης των εργαζομένων.
•Θα υποστηρίξει τις επιχειρήσεις, και ιδίως τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, στις προσπάθειές τους να συμμορφωθούν με τους κανόνες υγείας και ασφάλειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία, 1 στις 3 πολύ μικρές επιχειρήσεις δεν αξιολογούν τους κινδύνους στους χώρους εργασίας. Για τον λόγο αυτόν δημοσιεύσαμε σήμερα ένα έγγραφο καθοδήγησης για τους εργοδότες, όπου παρέχονται πρακτικές συμβουλές για τη διευκόλυνση των εκτιμήσεων κινδύνου και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους. Στο έγγραφο περιλαμβάνονται συμβουλές για τους τρόπους αντιμετώπισης ορισμένων ταχέως επιδεινούμενων κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, όπως οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι, τα προβλήματα εργονομίας και οι κίνδυνοι που συνδέονται με τη γήρανση. Επιδιώκουμε επίσης να προσφέρουμε περισσότερα δωρεάν διαδικτυακά εργαλεία που να βοηθούν τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις στη διεξαγωγή εκτιμήσεων κινδύνου.
•Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους για να καταργηθούν ή να επικαιροποιηθούν οι παρωχημένοι κανόνες μέσα στα δύο επόμενα χρόνια. Σκοπός είναι να απλουστευτεί και να περιοριστεί ο διοικητικός φόρτος, χωρίς συμβιβασμούς στην προστασία των εργαζομένων. Ο εκσυγχρονισμός αυτός αναμένεται να υποβοηθήσει επίσης την καλύτερη εφαρμογή των κανόνων στην πράξη.
Η επανεξέταση της ενωσιακής νομοθεσίας για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία και οι αλλαγές στην Οδηγία περί καρκινογόνων και μεταλλαξιογόνων παραγόντων εμπίπτουν στο έργο της Επιτροπής για τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, που αποσκοπεί στην προσαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ στους μεταβαλλόμενους τρόπους εργασίας και στις κοινωνικές μεταβολές. Κατά τον διάλογο και τις διαβουλεύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με τον πυλώνα αυτόν επιβεβαιώθηκε η σημασία της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία ως θεμελίου του ευρωπαϊκού κεκτημένου και δόθηκε έμφαση στην πρόληψη και την επιβολή. Η ανακοίνωση που εκδίδεται σήμερα αποτελεί συνέχεια της εκτεταμένης αξιολόγησης του υφιστάμενου κεκτημένου, στο πλαίσιο του προγράμματος βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου (REFIT), που επιδιώκει να καταστήσει τη νομοθεσία της ΕΕ απλούστερη, ουσιαστικότερη και αποτελεσματικότερη. Η πρόταση και οι αλλαγές εκπονήθηκαν σε στενή διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλα τα επίπεδα, ιδίως τους κοινωνικούς εταίρους
Συγκεκριμένη προτεραιότητα της Επιτροπής στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία είναι η καταπολέμηση του καρκίνου, που αποτελεί την κυριότερη αιτία θανάτων σχετιζόμενων με την εργασία στην ΕΕ. Η Επιτροπή αντιμετωπίζει το θέμα αυτό ως πρόκληση υψηλής προτεραιότητας: στις 13 Μαΐου 2016 πρότεινε μέτρα για τον περιορισμό της έκθεσης των ευρωπαίων εργαζομένων σε 13 καρκινογόνες χημικές ουσίες (http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-1656_el.htm), μέσω τροποποιήσεων της Οδηγίας περί καρκινογόνων και μεταλλαξιογόνων παραγόντων (2004/37/ΕΚ: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32004L0037&qid=1484063304599&from=EN). Σήμερα η Επιτροπή προωθεί την υλοποίηση αυτής της πολιτικής της δέσμευσης με μια δεύτερη πρόταση για τον περιορισμό της έκθεσης σε επτά ακόμα χημικές ουσίες υψηλής προτεραιότητας. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εξετάζει άλλες καρκινογόνες ουσίες προκειμένου να εξακολουθήσει να προστατεύει τους εργαζομένους και να βελτιώνει τις επιχειρηματικές συνθήκες σε όλη την ΕΕ.
Η επανεξέταση της ενωσιακής νομοθεσίας για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία και οι αλλαγές στην οδηγία περί καρκινογόνων και μεταλλαξιογόνων παραγόντων εμπίπτουν στο έργο της Επιτροπής για τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1226&langId=en), που αποσκοπεί στην προσαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ στους μεταβαλλόμενους τρόπους εργασίας και στις κοινωνικές μεταβολές. Κατά τον διάλογο και τις διαβουλεύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με τον πυλώνα αυτόν επιβεβαιώθηκε η σημασία της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία ως θεμελίου του ευρωπαϊκού κεκτημένου και δόθηκε έμφαση στην πρόληψη και την επιβολή. Η ανακοίνωση που εκδίδεται σήμερα αποτελεί συνέχεια της εκτεταμένης αξιολόγησης του υφιστάμενου κεκτημένου, στο πλαίσιο του προγράμματος βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου (REFIT), που επιδιώκει να καταστήσει τη νομοθεσία της ΕΕ απλούστερη, ουσιαστικότερη και αποτελεσματικότερη. Η πρόταση και οι αλλαγές εκπονήθηκαν σε στενή διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλα τα επίπεδα, ιδίως τους κοινωνικούς εταίρους.
